Fobia społeczna, inaczej znana jako nerwica społeczna lub lęk społeczny, należy do grupy lękowych zaburzeń nerwicowych. To jedno z najczęściej diagnozowanych zaburzeń psychicznych, które polega na tym, że chory odczuwa lęk we wszystkich lub w niektórych sytuacjach społecznych. Taka definicja jest dość szeroka – wiele osób doświadcza różnych objawów fobii społecznej. To, czy mamy do czynienia z zaburzeniem, czy ze zwyczajną nieśmiałością i introwersją, oceni doświadczony psycholog lub psychoterapeuta. Kluczem do postawienia trafnej diagnozy jest analiza nie tylko myśli, ale też zachowań pacjenta.
Ponieważ społeczeństwo nie jest jeszcze wystarczająco otwarte na zagadnienia chorób psychicznych, fobia społeczna często spotyka się z niezrozumieniem. Jak każda nerwica lękowa, bywa sprowadzana do nieporadności życiowej i uważana za wymyślony problem. Oto najpopularniejsze mity, z powodu których lęk społeczny nie zawsze jest właściwie rozpoznawany i leczony:
Nie umniejszając lękowi. Jest to emocja której warto się przyjrzeć. Którą warto pytać co takiego się dzieje, że odczuwam lęk? Daje informacje (jak każda emocja), że „coś się dzieje”. Lęk jest Twoim obrońcą, przyjacielem. Wyobraź sobie kogoś kto dobrze Ci życzy i chciałby zapewnić Ci bezpieczeństwo. Taki właśnie jest lęk. Sprzymierzeniec, przyjaciel. Czasami bywa „nadopiekuńczy” gdy jest go zbyt dużo. Jednak „zawsze chce dobrze”. Z lękiem jest jak z rodzicem, który „wie lepiej”. Tak naprawdę dostajesz za dużo troski z jego strony, jednak jemu wydaje się, że tak „powinno” być.
Zobacz ile troski jest w lęku. Jednak czasami ryzyko i wyjście poza lęk jest początkiem zdrowienia. Kontakt z lękiem nie jest przyjemny. Jednak jest pomocny w poprawie jakości życia.
Społeczna nerwica lękowa nie ogranicza się do negatywnych myśli na własny temat. Zazwyczaj powoduje szereg charakterystycznych zachowań, które są zauważalne dla najbliższych i stają się przyczyną wizyty u psychologa. Przyjrzyjmy się niepokojącym działaniom, których przyczyną może być fobia społeczna.
Zazwyczaj trudno określić, jaką przyczynę ma fobia społeczna. Na jej rozwój mają wpływ czynniki biologiczne – genetyczne i neurochemiczne, psychologiczne i społeczne. Powstawanie fobii może wyjaśniać teoria uczenia się, która mówi, że objawy są wyuczonymi zachowaniami w reakcji na określone bodźce. Staje się to kluczem do skutecznej terapii – odwracania wypracowanych nawyków.
Zobacz ile troski jest w lęku. Jednak czasami ryzyko i wyjście poza lęk jest początkiem zdrowienia. Kontakt z lękiem nie jest przyjemny. Jednak jest pomocny w poprawie jakości życia.
Członek Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczej i Behawioralnej